Mısır pelet, mısırın öğütülmesi ve ardından buhar ve basınçla şekillendirilerek silindirik formda üretilmesiyle elde edilen yüksek enerji yoğunluklu bir yem hammaddesidir. Pelet formu sayesinde toz oranı azalır, depolama ve taşımada kolaylık sağlar, rasyonda homojenlik oluşturur.
Yem Üretiminde Kullanımı
- Rasyona Katılma Oranı: Besi sığırlarında ve süt sığırlarında genellikle %15–40, koyun ve keçilerde %10–25 oranında kullanılır. Kanatlılarda ise sindirim yapısına uygun olarak daha düşük oranlarda (%5–15) eklenir.
- Amaç: Yüksek enerji sağlamak, iştahı artırmak, kilo alımını ve süt verimini desteklemek.
- Pelet Boyutu: Genellikle 4–8 mm çapında üretilir, hayvan türüne göre boyut ayarlaması yapılır.
Besin Özellikleri (Tipik)
- Ham Protein (HP): ~%8–10
- Metabolik Enerji: Yüksek (nişasta açısından zengin)
- Ham Lif: Düşük (~%2–3)
- Nem: %11–13 (depolama için ideal)
Avantajları
- Yüksek Enerji Kaynağı: Nişasta içeriği hayvanların enerji ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılar.
- Düşük Toz Oranı: Pelet formu tozlaşmayı azaltarak tüketim kolaylığı sağlar.
- İştah Artışı: Lezzetli yapısı sayesinde hayvanlar tarafından severek tüketilir.
- Homojen Rasyon: Karışım içinde eşit dağılır, yem bileşenlerinin ayrışmasını engeller.
- Lojistik Kolaylık: Taşıma, depolama ve otomatik yemleme sistemlerinde verimli kullanım sağlar.
Dezavantajları / Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Aşırı Kullanım Riski: Yüksek oranda kullanım, ruminantlarda asidoz riskini artırabilir. Kaba yem oranı korunmalıdır.
- Maliyet: Peletleme işlemi nedeniyle kırma mısıra göre daha pahalı olabilir.
- Depolama Koşulları: Nemli ortamda küflenme riski taşır. Kuru ve serin yerde saklanmalıdır.
- Vitamin ve Enzim Kayıpları: Yüksek ısıl işlemde besin kayıpları yaşanabilir, proses kontrolü önemlidir.
Depolama ve Kalite İpuçları
- Nem oranı %13’ün altında tutulmalı.
- Palet üzerinde, kemirgen ve haşereye karşı korunaklı ortamda saklanmalı.
- Parti takibi için “FIFO” (First In First Out) prensibi uygulanmalı.
Sonuç
Mısır pelet, dengeli kullanımda yüksek enerji, düşük toz oranı ve yemleme kolaylığı sunan değerli bir yem hammaddesidir. Rasyon formülasyonunda kaba yem dengesi ve depolama koşullarına dikkat edildiğinde hem verim hem de hayvan sağlığı açısından önemli avantajlar sağlar.
| Analitik Değer |
Oran/Miktar |
